Sensa Zorg

  >  Blog   >  Interculturele denkwijze

Interculturele denkwijze

“Zo had ik mezelf nog nooit bekeken: als iemand die in eigen land steeds bij de dominante groep zit, en die daarom niet kan weten hoe het voelt om afhankelijk te zijn van mensen die anders doen, denken of eruitzien dan hijzelf. Wat een merkwaardige en interessante mensen: zij die in principe geen ervaring kunnen hebben met kwetsbaarheid op grond van hun sociale klasse, cultuur, geslacht, huidskleur of seksuele identiteit.” (Luyendijk, 2022, p. 82).

Om een ander groep te kunnen begrijpen, is het niet noodzakelijk om tot die groep te behoren. Wel kan het helpen om intercultureel te denken door gesprekken te voeren, samen tijd door te brengen of jezelf in te leven. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we de niet-dominante groep  begrijpen ondanks we niet tot hetzelfde groep behoren?

 

Wegwerken van onbegrip

Door onze denkwijze te veranderen ten opzichte van andere culturen en achtergronden zou het ons meer inzichten geven. Onbegrip kan sneller weggewerkt worden wanneer men kennis heeft van de leefwereld en de achtergronden van mensen uit andere culturen en belangstellende open houding toont zonder vooroordelen. Joris Luyendijk heeft het in zijn boek over dat je naast individuele karaktereigenschappen ook altijd moet kijken naar de omstandigheden waarin deze wel of niet tot bloei komen. Je kunt mensen nooit los zien van de context waarin ze leven. Een vluchteling bijvoorbeeld die een gevaarlijke looproute heeft afgelegd, heeft onderweg veel meegemaakt en zich ontwikkeld tot een heel ander mens. Of een jongeman met een bi-culturele achtergrond die problemen heeft met identiteitsontwikkeling.

Kruispuntdenken

Met kruispuntdenken kijken we op een andere manier naar de werkelijkheid dan we gewend zijn. Deelidentiteiten, zoals opleiding, inkomen, sociale klasse, gender en etniciteit kunnen binnen onze huidige maatschappij minder voor norm worden gezien. Hierbij kun je enerzijds denken aan personen in maatschappelijke kwetsbare situaties die zich vaak bevinden op kruispunten van deze deelidentiteiten Anderzijds heb je personen die hun deelidentiteiten combineren waardoor ze het makkelijker hebben in hun leven door bijvoorbeeld hun geslacht, cultuur, opleidingsniveau, seksuele identiteit, sociale klasse etc. Cultuursensitief denken en handelen is een vereiste omdat oordelen over identiteiten en machtsposities niet universeel zijn. De waarde die wij associëren met bepaalde aspecten kan cultureel bepaald zijn. Door culturen te onderscheiden en interculturele verschillen te ervaren heb je het vermogen om vergelijkend en grensoverschrijdend te denken.

Interculturele competentie

Men wordt steeds meer bewuster over het belang van intercultureel handelen in het dagelijks leven maar ook op werk. Bij het ontwikkelen van interculturele competenties bouw je kennis op van de vele verschillende dimensies zodat je meer begrip kunt hebben op het handelen en denkwijze van mensen uit een andere cultuur. Familie is bijvoorbeeld belangrijk in bepaalde culturen en die moeten vooral een bijdrage leveren bij belangrijke beslissingen. Of lichaamstaal in andere culturen is verschillend, wat kan zorgen voor misverstanden. Een samenhangend geheel van vaardigheden, kennis en houding zorgt voor meer begrip voor mensen met kwetsbaarheid op grond van hun sociale klasse, cultuur, geslacht, huidskleur of seksuele identiteit.

De personen buiten je eigen groep begrijpen hangt van je eigen houding af. Bij het opdoen van kennis van de leefwereld en achtergrond van mensen uit andere culturen kan ervoor zorgen dat we deze groepen beter begrijpen. Niet alleen begrijpen maar ook accepteren zorgt ervoor dat we samen naast elkaar kunnen leven. Een belangstellende open houding zonder vooroordelen, cultuursensitief denken en handelen is een vereiste omdat oordelen over identiteiten en machtsposities niet universeel zijn.

 

Tuba Gulbahce

Luyendijk, J. (2022). De zeven vinkjes. Hoe mannen zoals ik de baas spelen. Pluim