Sensa Zorg

  >  Sensa Zorg   >  Digi taal

Digi taal

Tegenwoordig zijn de mobiele telefoons niet meer weg te denken uit onze samenleving. Hoe konden wij ooit zonder? Voel je je ook niet ‘onthand’ wanneer je dat ding thuis hebt laten liggen? Onze Duitse buren hebben niet voor niets de naam ‘Handy’ ervoor bedacht. Wereldwijd zijn er 2,7 miljard in omloop. Wij kunnen hier met recht spreken van een gedeeld cultuurverschijnsel. Hoe is dat zo gekomen?

Ongeveer tienduizend jaar geleden tekenden mensen hun leven op muren van grotten en op stukken steen. De eerste in steen gebeitelde ‘geschriften’ – hiërogliefen (± 3000 voor Chr.), die we nu met een moderne term ‘pictogrammen’ kunnen noemen – zijn in feite tekeningen van dieren en voorwerpen. Deze zijn in volgorde gezet, wat letterlijk en figuurlijk beeldspraak vormden en betekenis uitbeeldden. Onze Europese D bijvoorbeeld stamt uit Egypte waar een D werd getekend als een delta van rivieren die in zee uitstroomden. In Griekenland werd dat een ∆ en later een δ met de klank ‘dee’.

In de vorige blog stelde ik dat cultuur alles is wat de mens maakt van natuur. De grottekeningen die gevonden zijn in Frankrijk, Turkije en Indonesië bijvoorbeeld, zijn door mensenhanden gemaakt van bloed van dieren, misschien vermengd met vocht uit geplette zaden van bloemen of planten. 

Dat deze grottekeningen op verschillende plekken op de aarde zijn gevonden, is een teken van antropomorfe resonantie. Dit is het verschijnsel dat wat een mens bedenkt en/of maakt op een plek op aarde, als energie kan worden opgevangen door een mens op een andere plek, zonder dat laatstgenoemde beseft waar zijn energie, zijn inspiratie vandaan komt. Die persoon maakt of doet hetzelfde en denkt dat hij de eerste op aarde is die zoiets doet. Wij noemen het mystiek, maar telepathische begaafdheid – zo zou je de resonantie ook kunnen noemen – is nog altijd een talent dat bij sommige mensen als ‘zesde’ zintuig bijzonder ontwikkeld is. 

[De film ‘Australia’ probeert het verschil in beeld te brengen tussen de dichtbij de natuur levende Aboriginals, die nog altijd antropomorfe resonanties kunnen waarnemen, en de van Britten afstammende ‘Aussies’ die de natuur aan hun wil willen onderwerpen.]

Waar wij mensen in een ander tijdperk kennelijk woordloos op elkaar afgestemd waren en hetzelfde deden, waar men zich ook op de wereld bevond; tegenwoordig is dat anders. De mens leerde te tekenen, vervolgens schrijven door klanken met tekeningen en later tekens te verbinden. De mens werd een betekenis gevend en daarmee lerend wezen. De lerende mens werd zich gaandeweg in de loop van de geschiedenis bewust van tijd, van zijn plaats op aarde, van zijn taal. Daardoor kon hij invloed uitoefenen en verschil en onderscheid van anderen tot uitdrukking brengen.

We moeten cultuur dus heromschrijven in: datgene wat de mens schept en bedenkt op een zeker moment, op een zekere plaats. Cultuur als een aan tijd en plaats gebonden creatie… 

Wat mij daarbij opvalt is dat het …tigduizend jaar geleden begon met een in bloed gedoopte vinger tekenend op een rotswand en dat wij nu een vettige vinger over onze mobiel laten glijden… En wist je dat een ander woord voor vinger ‘digit’ is?

Thomas Heyman

Voetnote

 1. Zie bijvoorbeeld https://nl.wikipedia.org/wiki/Grotten_van_Lascaux en https://archeologieonline.nl/nieuws/indonesi%C3%AB-heeft-oudste-grottekeningen-ter-wereld 

2. https://www.dejongeturken.com/prehistorische-grotschilderingen-gevonden-zuid-turkije/