ADHD en druk gedrag
Wat is ADHD?
Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Het is een diagnose die te maken heeft met een verhoogde hyperactiviteit, impulsiviteit en/ of oplettendheid en meestal wordt het in verband gebracht met drukke kinderen ondanks het ook kan voorkomen bij volwassenen. Je hebt het dus zo druk in je hoofd dat je er weinig nog bij kan. Je hebt bijvoorbeeld geen ruimte in je hoofd voor gevoelens van anderen, waardoor je over grenzen van anderen heen gaat. Doordat de hersenen van mensen met ADHD sneller op prikkels reageren, kan het ervoor zorgen dat ze sneller zijn afgeleid en dat ze zich moeilijker kunnen concentreren. Het heeft te maken met een afwijking van kleine onderdelen van de hersenen. Het komt meestal voor dat mensen met ADHD lichamelijk overactief zijn of zich heel erg onrustig kunnen voelen waardoor ze hyperactief zijn.
Wat zijn de kenmerken van ADHD?
De aanwezigheid van hieronder vermelde kenmerken hoeft niet te zeggen dat je te maken hebt met ADHD. Je zou voldoende kenmerken moeten hebben met betrekking tot gedragsproblemen en hyperactiviteit en je zou het al op een vroege leeftijd moeten ervaren. Wanneer je te maken hebt met deze kenmerken, zou er ook gekeken moet worden of deze kenmerken een negatief effect hebben op het dagelijkse leven. Het is ook belangrijk dat er wordt gekeken of die persoon te maken heeft met psychische problemen die de kenmerken kunnen verklaren.
- Impulsiviteit. Wanneer personen impulsief zijn is het mogelijk dat ze niet goed in staat zijn hun momentane impulsen te onderdrukken en hebben moeite om eerst na te denken voor hun handeling. Mensen die impulsief zijn kunnen gauw verveeld zijn, kunnen overhaast reageren en kunnen een onvermogen hebben tot plannen van gedrag.
- Concentratieproblemen. De lichamelijke rusteloosheid is de oorzaak voor de concentratieproblemen, waarbij men moeite heeft met goed kunnen luisteren, dingen afmaken en details. Bij het hebben van concentratieproblemen kunnen personen moeite hebben om hun aandacht te focussen op een onderwerp of een activiteit. Ze worden snel afgeleid en kunnen hun aandacht moeilijk lang op een taak richten.
- Hyperactiviteit. Personen met ADHD hebben vaak last van hyperactiviteit. Dit houdt in dat ze vaak niet stil kunnen zitten, een rusteloos gevoel hebben, veel praten en veel moeite hebben met rustig ontspannen. Dit komt voor bij kinderen en volwassenen, alleen kunnen volwassenen het beter onderdrukken.
Wat zijn de symptomen en gevolgen?
Ook kunnen andere symptomen voorkomen bij personen met ADHD. Een aantal voorbeelden daarvan zijn:
- moeite hebben met emoties, waarbij je te agressief kunt zijn of soms te verdrietig. Vooral kinderen kunnen last hebben van emotionele uitbarstingen waarbij ze plotseling huilbuien kunnen hebben.
- moeite met het maken van vrienden, met relaties of met samenwerken, waardoor je je ook buitengesloten gaat voelen.
- last hebben van verveling, doordat er geen voldoende afwisseling is of doordat het niet uitdagend is.
- te druk, te onrustig waardoor je lastig lessen kunt volgen en moeilijk kunt luisteren. Ook is het mogelijk dat je teruggetrokken bent door weinig zelfvertrouwen.
- je buitengesloten voelen, omdat je anders bent dan de rest. Hierdoor kun je ook meer de risico lopen om gepest te worden of niet gezien te worden.
Slaapproblemen en ADHD
Als je heel onrustig bent kun je niet slapen en als je slaaptekort hebt kun je onrustig worden waardoor je veel concentratieproblemen kunt krijgen. Het is hierbij moeilijk om vast te stellen welke de oorzaak en welke het gevolg is. Hyperactiviteit bij personen met ADHD kan een oorzaak zijn voor het wakker blijven. Uit onderzoek blijkt dat personen met ADHD het slaaphormoon melatonine later aanmaken dan personen zonder ADHD. Hierdoor heeft meer dan de helft van de volwassenen met ADHD problemen met slapen.
ADHD bij kinderen
Kinderen met ADHD kunnen veel meer moeite hebben dan een volwassen persoon, omdat ze nog veel moeten leren en ontwikkelen. Op persoonlijk en sociaal gebied kunnen ze vast komen te zitten, omdat bijvoorbeeld impulsiviteit en hyperactiviteit kunnen zorgen voor gedragsproblemen. Door het drukke impulsieve gedrag wordt het vanuit hun omgeving duidelijk opgemerkt waardoor deze kinderen vaak kritiek ontvangen. Dit kan een negatief effect hebben op het zelfbeeld van de kinderen met ADHD. Doordat de kinderen met ADHD meestal concentratieproblemen hebben, kunnen er ook vaak leerproblemen ontstaan. ADHD bij kinderen kan naast problemen in de sociale omgeving ook lastig zijn voor het hele gezin.
ADHD bij volwassenen
Volwassenen met ADHD hebben problemen met organiseren, plannen en concentreren. Doordat ze moeite hebben met details kunnen ze veel slordigheidsfouten maken. Ze kunnen erg snel afgeleid zijn en kunnen ook niet goed luisteren waardoor ze slecht zijn in het organiseren. Vergeleken met kinderen kunnen volwassen hun hyperactiviteit wel een beetje onderdrukken, maar hebben hierbij wel een enorme innerlijke rusteloosheid. Ook komt het bij volwassenen met ADHD voor dat ze impulsief omgaan met geld, relaties en werk.
Verschil tussen ADHD en ADD
Meestal verwarren mensen ADD met ADHD maar ADD is een subtype van ADHD. ADD is een afkorting voor Attention Deficit Disorder. Personen met ADD hebben vaak te maken met concentratieproblemen en hebben minder last van hyperactiviteit. Ze zijn overgevoelig voor prikkels en vinden het hierdoor niet fijn in een groep mensen. Ze zijn onzeker en hebben zich al van jongs af aan anders gevoeld. Ze kunnen erg chaotisch en vergeetachtig zijn waarbij ze ook een slecht overzicht in tijd kunnen hebben. Ook hebben ze moeite met snel reageren op onverwachte reacties door vertraagde informatieverwerking in de hersenen. Hierbij zou men het kunnen vergelijken met autisme, maar daarentegen kunnen personen met ADD prima verbanden leggen vergeleken met autistische personen.
Behandeling ADHD
Voordat je een behandeling kan krijgen voor ADHD zou je getest moeten worden. Samen met de behandelaar worden doelen opgesteld en een behandelplan gemaakt. Belangrijk hierbij is dat de cliënt inzicht heeft in de behandelplan en behandeldoelen. Naast een individuele behandeling kun je ook in groepsverband behandeld worden. Je leert hierbij bepaalde vaardigheden aan die je kunnen helpen om zo goed mogelijk om te gaan met ADHD-klachten.
Vragen over ADHD?
Heb je nog vragen over ADHD of ben je benieuwd naar onze aanpak? Neem dan contact met ons op.